Kunst, muziek en contemplatie; ze gingen hand in hand tijdens de inspiratielezing van Noaber op 27 november in de Mariënhof in Amersfoort. De centrale vraag daarbij: hoe komen we in Europa tot een duurzame, inclusieve en innovatieve economie voor toekomstige generaties?

Zo’n 150 relaties van Noaber woonden de lezing door Jan-Peter Balkenende* en Govert Buijs** bij. Samen schreven ze het boek Capitalism Reconnected. Daarin presenteren ze een denkrichting voor een waardengedreven Europese economie, als tegenhanger voor het doorgeslagen Westerse aandeelhouderskapitalisme en het opkomende Chinese staatskapitalisme.

Klassieke waarden, modern jasje

Doorgaan op de huidige weg is gevaarlijk, waarschuwden Balkenende en Buijs. Het leidt tot verdere ecologische uitputting, vergroot de hardnekkige ongelijkheid en verdiept institutioneel wantrouwen. Op basis van vier klassieke waarden kan Europa echter een economie van hoop ontwikkelen. Die vier waarden zijn menselijke waardigheid, regeneratief denken, inclusiviteit en cocreativiteit.

Wij dringen aan op een multi-actorenbenadering. Want voor een verantwoordelijk kapitalisme zijn alle actoren nodig. Niet alleen politici, maar ook ondernemers, burgers, media en kunstenaars.

Jan Peter Balkenende en Govert Buijs

Ruimte voor ontmoeting

Tijdens een klassiek muzikaal intermezzo was er tijd en ruimte voor reflectie, waarna Buijs en Balkenende met de zaal in gesprek gingen onder leiding van dagvoorzitter Diane Matroos. Na afloop was er volop gelegenheid om te netwerken en stil te staan bij de werken van vier beeldend kunstenaars en een fotograaf, die zich hadden laten inspireren door het thema ‘Captimalism Reconnected’.

Systeemverandering onder de loep

Noaber kijkt terug op een waardevolle avond, die ons op een nieuwe manier aan het denken zette over waardengedreven systeemverandering. Want net zoals onze Europese economie een heroriëntatie behoeft, geldt dat in onze ogen ook voor het Nederlandse gezondheidssysteem. Noaber wil daarin met haar participaties en programma’s een rol spelen als aanjager.

Het belang van de eerste volger

Een cruciale rol, zoals Govert Buijs in de inspiratielezing aanstipte aan de hand van een video. Waar leiders de credits krijgen voor grote en vernieuwende ideeën, zijn het de eerste volgers die beweging creëren door hun nek uit te steken en anderen te laten zien dat het de moeite waard is om op te staan.

* Jan Peter Balkenende is voormalig minister-president van Nederland en minister van staat. Hij bekleedde twaalf jaar lang de leerstoel Governance, Institutions and Internationalisation aan de Erasmus School of Law en Erasmus School of Economics. Tegenwoordig houdt hij zich bezig met vraagstukken op het gebied van de duurzame en circulaire economie. Ook is Balkenende bestuursvoorzitter van Noaber.

** Govert Buijs is hoogleraar Politieke Filosofie en Levensbeschouwing aan de VU Amsterdam. Hij bezet de F.J.D. Goldschmeding leerstoel Economie in Relatie tot Civil Society binnen de afdeling Filosofie van de Faculteit der Geesteswetenschappen van de VU en doet onderzoek naar de toekomst van het kapitalisme.